คุณภาพอากาศภายในอาคาร (Indoor Air Quality: IAQ) มีความสำคัญอย่างมากต่อสุขภาพและประสิทธิภาพในการใช้ชีวิตหรือทำงานของผู้ใช้อาคาร หากไม่มีการเติมอากาศบริสุทธิ์อย่างเพียงพอ จะทำให้เกิดการสะสมของก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ (CO₂) ฝุ่นละออง กลิ่นอับ และสารระเหยต่าง ๆ ซึ่งส่งผลให้ผู้อยู่ในอาคารเกิดอาการอ่อนเพลีย ปวดศีรษะ ภูมิแพ้ หรือแม้แต่ภาวะ Sick Building Syndrome ที่ส่งผลเสียทั้งต่อสุขภาพและประสิทธิภาพการทำงานในระยะยาว
ดังนั้นการนำอากาศบริสุทธิ์จากภายนอกเข้ามาในอาคารจึงเป็นสิ่งจำเป็น โดยเฉพาะการใช้เครื่องเติมอากาศ DOAS (Dedicated Outdoor Air System) ที่ออกแบบมาเพื่อจ่ายอากาศบริสุทธิ์โดยเฉพาะและแยกจากระบบปรับอากาศหลัก ซึ่งช่วยควบคุมคุณภาพอากาศ ความชื้น และอุณหภูมิได้อย่างแม่นยำ นอกจากนี้ DOAS ยังช่วยประหยัดพลังงาน ลดภาระของระบบปรับอากาศหลัก และสนับสนุนให้อาคารมีความยั่งยืนและเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมมากยิ่งขึ้น
ทำไมเครื่อง DOAS ถึงเป็นทางเลือกที่ดีในการเติมอากาศสู่อาคาร
DOAS (Dedicated Outdoor Air System) ทำงานโดยแยกการจัดการอากาศบริสุทธิ์จากภายนอกเข้ามาในอาคาร โดยควบคุมอุณหภูมิและความชื้นก่อนส่งต่อให้ระบบปรับอากาศหลักช่วยทำความเย็นต่อ ทำให้ควบคุมคุณภาพอากาศได้แม่นยำกว่าและประหยัดพลังงานมากขึ้น เมื่อเทียบกับการเติมอากาศแบบดั้งเดิมหรือพึ่งพา AHU/FCU เพียงอย่างเดียว โดย DOAS จะช่วยลดภาระการทำความเย็นของระบบหลัก ลดความชื้นในอากาศได้ดี และเหมาะกับสภาพอากาศร้อนชื้นของประเทศไทย ช่วยให้ระบบทำงานมีประสิทธิภาพและรักษาคุณภาพอากาศภายในได้ดียิ่งขึ้น
คลิกอ่านบทความเพิ่มเติม : ทำไมต้องเติมอากาศบริสุทธิ์ในอาคารด้วยเครื่องเติมอากาศ DOAS (Dedicated Outdoor Air System)
3 รูปแบบการเติมอากาศด้วยเครื่อง DOAS ที่เหมาะกับสภาพการใช้งานในไทย
รูปแบบของการออกแบบระบบเติมอากาศ DOAS ที่มีความเหมาะสมในการใช้งานสำหรับอาคารมีอยู่ 3 รูปแบบหลักในประเทศไทย ได้แก่
1. การจ่ายอากาศโดยตรงไปยังแต่ละโซน (Directly to Each Zone)

1.1) การจ่ายอากาศโดยตรงไปยังแต่ละเครื่องย่อย (Local Units) : การส่งอากาศบริสุทธิ์ไปยังเครื่องปรับอากาศแต่ละเครื่องย่อยแยกกัน เพื่อควบคุมอุณหภูมิและความชื้นเฉพาะจุดได้อย่างแม่นยำ
ข้อดี
- ปรับสภาพอากาศตามความต้องการของแต่ละพื้นที่ได้ดี
- ลดการสูญเสียพลังงานจากการกระจายอากาศระยะไกล
- ยืดหยุ่นในการติดตั้งและปรับเปลี่ยนระบบได้ง่าย
1.2) การจ่ายอากาศโดยตรงไปยังแต่ละเครื่องปรับอากาศส่วนกลาง (Central AHU) : การส่งอากาศบริสุทธิ์เข้าสู่เครื่องปรับอากาศส่วนกลาง (AHU) เพื่อปรับสภาพอากาศรวมก่อนจ่ายไปยังพื้นที่ต่าง ๆ
ข้อดี
- ระบบรวมศูนย์ ง่ายต่อการควบคุมและบำรุงรักษา
- เหมาะกับอาคารขนาดใหญ่ที่ต้องการการจัดการอากาศเป็นระบบเดียว
- ลดต้นทุนจากการติดตั้งหลายเครื่องย่อย
2. การจ่ายอากาศไปยังด้านดูดของเครื่องย่อย (Conditioned Outdoor Air Supplied to Intake of Local Units)

การจ่ายอากาศไปยังด้านดูดของเครื่องย่อย (Conditioned Outdoor Air Supplied to Intake of Local Units) คือ การนำอากาศบริสุทธิ์ที่ผ่านการปรับสภาพแล้ว ส่งตรงเข้าสู่ช่องดูดอากาศของเครื่องปรับอากาศย่อยแต่ละเครื่อง เพื่อให้เครื่องย่อยนำไปทำความเย็นหรือความร้อนได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ข้อดี
- ลดภาระเครื่องย่อยในการปรับอากาศ ทำให้ประหยัดพลังงาน
- ควบคุมคุณภาพอากาศบริสุทธิ์ได้ดีและตรงจุด
- เพิ่มประสิทธิภาพการระบายอากาศในแต่ละพื้นที่อย่างเหมาะสมและยืดหยุ่น
3. การจ่ายไปยังด้านดูดของเครื่องปรับอากาศส่วนกลาง (Conditioned Outdoor Air Supplied to Intake of Central AHU)

การจ่ายอากาศไปยังด้านดูดของเครื่องปรับอากาศส่วนกลาง (Conditioned Outdoor Air Supplied to Intake of Central AHU) คือ การนำอากาศบริสุทธิ์ที่ผ่านการปรับสภาพแล้วส่งเข้าสู่ช่องดูดอากาศของเครื่องปรับอากาศส่วนกลาง (AHU) เพื่อให้ AHU ปรับอุณหภูมิและความชื้นก่อนกระจายไปยังพื้นที่ต่าง ๆ ในอาคาร
ข้อดี
- ควบคุมอากาศรวมศูนย์ได้ง่ายและมีประสิทธิภาพ
- ลดภาระงานของ AHU ในการปรับอากาศ
- เหมาะกับอาคารขนาดใหญ่ที่ต้องการการจัดการอากาศแบบรวมศูนย์และสม่ำเสมอ
เปรียบเทียบการใช้งานและข้อดีข้อเสียของ DOAS แต่ละรูปแบบ
เครื่องเติมอากาศ DOAS มีหลายรูปแบบซึ่งแต่ละแบบมีจุดเด่นและความเหมาะสมที่แตกต่างกันไปในด้านการใช้งาน พื้นที่ติดตั้ง และต้นทุนการดำเนินงาน ฯลฯ โดยด้านล่างนี้คือตารางเปรียบเทียบ DOAS ทั้ง 3 รูปแบบหลัก ดังต่อไปนี้

ออกแบบและติดตั้ง DOAS ในอาคาร ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญจาก “CAI Engineering”
การใช้เครื่องเติมอากาศ DOAS ไม่ใช่แค่การเติมอากาศบริสุทธิ์เท่านั้น แต่ต้องคำนึงถึงปัจจัยต่าง ๆ ที่ต้องใช้ความรู้และความเข้าใจ รวมถึงประสบการณ์เฉพาะทางของผู้ออกแบบและติดตั้งระบบด้วย
“CAI Engineering” เราคือผู้เชี่ยวชาญในอุตสาหกรรมปรับอากาศ โดยทีมวิศวกรมืออาชีพด้านระบบปรับอากาศ HVAC รวมถึงมีประสบการณ์ในการออกแบบและติดตั้ง DOAS ทั้งในอาคารพาณิชย์และอุตสาหกรรม โดยการผสานเครื่องเติมอากาศ DOAS เข้ากับระบบควบคุมอัจฉริยะ BAS/BMS อย่าง “Robatherm DOAS x SAUTER Control” ซึ่งจะทำให้มีการควบคุมคุณภาพอากาศได้อย่างแม่นยำ บำรุงรักษาได้ง่าย อีกทั้งยังประหยัดพลังงานได้อีกด้วย
ปรึกษาเรื่องการสร้างห้องคลีนรูม
หรือติดตามความรู้เรื่องนวัตกรรมการปรับอากาศ
Line OA : @caihvac หรือคลิก https://lin.ee/RTsrnHb
E-mail : veeraya@caiengineering.com