การควบคุมความสะอาดภายในห้องคลีนรูม (Cleanroom) มีความสำคัญอย่างยิ่ง เนื่องจากกระบวนการผลิตหรือการวิจัยในห้องคลีนรูมมักมีความไวต่ออนุภาคฝุ่น สิ่งสกปรก และจุลชีพ ซึ่งอาจส่งผลต่อคุณภาพ ความแม่นยำ หรือความปลอดภัยของผลิตภัณฑ์ ดังนั้นการควบคุมไม่ให้สิ่งปนเปื้อนเหล่านี้สะสมในอากาศจึงเป็นสิ่งจำเป็น
ซึ่งหนึ่งในอุปกรณ์สำคัญที่ช่วยให้บรรลุเป้าหมายนี้คือ พัดลมกรองอากาศ (Fan Filter Unit หรือ FFU) ซึ่งทำหน้าที่ในการกรองอากาศอย่างละเอียด และส่งลมสะอาดเข้าสู่ห้องคลีนรูมอย่างต่อเนื่อง ซึ่งช่วยลดการปนเปื้อนจากอนุภาคในอากาศ ควบคุมระดับความสะอาดได้อย่างแม่นยำ และรักษามาตรฐานของคลีนรูมให้คงที่และเชื่อถือได้ตลอดเวลา
Fan Filter Unit (FFU) คืออะไร
Fan Filter Unit (FFU) คือ อุปกรณ์กรองอากาศที่มีพัดลมกรองอากาศในตัว ซึ่งจะติดตั้งอยู่บนฝ้าเพดานของคลีนรูม โดยทำหน้าที่ดูดอากาศผ่านแผ่นกรองอากาศ HEPA Filter/ ULPA Filter ให้สะอาดปราศจากฝุ่นหรืออนุภาคขนาดเล็ก ก่อนปล่อยลมสะอาดเข้าสู่ห้องคลีนรูม เพื่อช่วยในการควบคุมระดับความสะอาดของอากาศตามมาตรฐานที่กำหนดของ Cleanroom Class
ส่วนประกอบของ Fan Filter Unit
- พัดลม (Fan): ทำหน้าที่ดูดและส่งอากาศผ่านแผ่นกรองอากาศ โดยมีแรงดันสูงเพื่อให้ลมไหลแบบสม่ำเสมอ เหมาะกับระบบลมแบบ Laminar Flow
- แผ่นกรองอากาศ (Filter): แผ่นกรองอากาศสำหรับใช้กรองฝุ่นและอนุภาคต่าง ๆ โดยทั่วไปจะเป็น HEPA Filter หรือ ULPA Filter ที่สามารถกรองอนุภาคฝุ่นขนาดเล็กได้อย่างละเอียด
- โครงสร้างตัวเครื่อง (Housing Unit): ตัวเครื่องห่อหุ้มอุปกรณ์ทั้งหมด ซึ่งทำจากวัสดุที่ไม่ปล่อยฝุ่น เช่น สแตนเลสหรืออลูมิเนียม ที่มีความแข็งแรงและทนต่อการกัดกร่อน
- มอเตอร์และระบบควบคุม (Motors and Control Systems): มอเตอร์ขับเคลื่อนพัดลม และส่วนระบบควบคุมใช้ปรับความเร็วพัดลมและมอนิเตอร์การทำงานของ Fan Filter Unit (FFU) เพื่อให้ได้อัตราการไหลของอากาศเหมาะสมและช่วยในการประหยัดพลังงาน
หลักการทำงานของ Fan Filter Unit (FFU)
- การดูดอากาศ: พัดลมจะดูดอากาศจากด้านบนของเครื่อง ซึ่งมักเป็นอากาศหมุนเวียนจากภายในห้องหรืออากาศจากระบบปรับอากาศ HVAC
- การกรองอากาศ: อากาศที่ถูกดูดเข้ามาจะผ่านแผ่นกรอง HEPA Filter หรือ ULPA Filter ซึ่งสามารถดักจับฝุ่นละอองและอนุภาคขนาดเล็กมาก (ถึงระดับไมครอน)
- การจ่ายอากาศบริสุทธิ์: หลังจากกรองอากาศเรียบร้อยแล้ว พัดลมจะเป่าลมสะอาดลงสู่ห้องคลีนรูมในแนวดิ่ง (Laminar Flow) อย่างสม่ำเสมอ เพื่อรักษาความสะอาดและลดการฟุ้งกระจายของอนุภาคในอากาศ
FFU และ AHU แตกต่างกันอย่างไร
- Fan Filter Unit (FFU): ติดตั้งบนฝ้าเพดานของคลีนรูม ทำหน้าที่กรองและเป่าลมสะอาดโดยตรงเข้าสู่ห้อง ใช้ควบคุมความสะอาดในจุดเฉพาะ มีการไหลลมแบบ Laminar Flow
- Air Handling Unit (AHU): ระบบปรับอากาศหลัก ใช้ควบคุมอุณหภูมิ ความชื้น และกรองอากาศเบื้องต้น ก่อนส่งอากาศไปยัง FFU หรือระบบอื่น
อ่านรายละเอียดเพิ่มเติมเรื่อง Air Handling Unit (AHU) ได้ที่ : Air Handling Unit (AHU) คืออะไร? สำคัญอย่างไรกับห้องคลีนรูม?
ทำไมถึงต้องมี Fan Filter Unit (FFU) ในห้องคลีนรูม
Fan Filter Unit (FFU) หรือพัดลมกรองอากาศมีความสำคัญในการรักษาความสะอาดของห้องคลีนรูม (Cleanroom) โดยช่วยกรองอากาศอย่างละเอียดและเป่าลมสะอาดเข้าสู่ห้องอย่างสม่ำเสมอ เพื่อช่วยในการควบคุมปริมาณฝุ่นและอนุภาคให้เป็นไปตามมาตรฐานที่กำหนด ซึ่งมีความจำเป็นต่อการป้องกันการปนเปื้อนในกระบวนการผลิตหรือการวิจัยที่ใช้งานห้องคลีนรูมนั่นเอง
“CAI Engineering” มืออาชีพในการออกแบบก่อสร้างห้องคลีนรูมครบวงจร
“CAI Engineering” รับออกแบบ-ก่อสร้างห้องคลีนรูม (Cleanroom) แบบครบวงจร ด้วยความเชี่ยวชาญด้านห้องคลีนรูม และการออกแบบระบบปรับอากาศ HVAC สำหรับ Cleanroom โดยเฉพาะ สำหรับห้องคลีนรูมที่ต้องการความแม่นยำสูงทั้งในด้านการควบคุมฝุ่น ความดัน อุณหภูมิ และความชื้น ทั้งในภาคอุตสาหกรรมการแพทย์ อุตสาหกรรมการยา อุตสาหกรรมการอาหาร หรืออุตสาหกรรมการอิเล็กทรอนิกส์ ซึ่งดำเนินงานที่สอดคล้องกับมาตรฐานระดับสากล เช่น มาตรฐาน ISO 14644 หรือมาตรฐาน GMP PIC/S เป็นต้น
ปรึกษาเรื่องการสร้างห้องคลีนรูม
หรือติดตามความรู้เรื่องนวัตกรรมการปรับอากาศ
Line OA : @caihvac หรือคลิก https://lin.ee/RTsrnHb
E-mail : veeraya@caiengineering.com
